-
۱۲۳۳
بسم الله الرحمن الرحیم
اداب و رسوم عروسی در بازگ دیهوک از توابع شهرستان طبس گلشن(خراسان جنوبی)
رسم نشانی بَرون
در زمان قدیم بعد از یک جلسه معارفه میان دو خانواده و رسیدن به توافق دو جانبه ،فامیل های دادماد به بیابان رفته و برای خانواده عروس و فامیل های درجه یک عروس هیزم طاق ،بار چهار پایی که داشتند حال یا شتر یا الاغ می کردند و در خانه ی هرکدام از فامیل های عروس خالی میکردند این هیزم ها علاوه بر نشانی بوده که توسط خانواده داماد برای عروس برده میشده و بعد از چند روز مراسم عقد انها به صورت کاملا سنتی برگزار میشده است.
مراسم عروسی
دو شب قبل از عروسی مردم و اقوام عروس و داماد را با ساز و دهل به حمام میبردند.شب بعد از ان مراسم حنابندان بوده که مردم قدیم کیسه هایی را میدوختند و پا و دست عروس را با پنبه حنا میکردند و داخل کیسه ها میبردند و اقوام هدیه های خودشون رو تقدیم عروس و داماد میکردند.
در زمان قدیم هم روز و هم شب مراسم ساز و دهل داشتند و این مراسم را در منازل خود برگزار میکردند .هم اکنون هم در بازگ دیهوک مراسمات عروسی هم در زوز و هم در شب در حیاط خانه برگزار میشود اما نسبت به زمان قدیم تغییرات زیادی کرده است.
هنگان رفتن عروس و داماد به خانه خودشان رسم بوده که (عروس پا میزد)به این معنا که خطاب به پدر و مادر داماد :خواسته ای از من رو قبول کنید و انها نیز میگفتند قبوله .و همچنین اقوام دو طرف نیز هدیه هایی رو به عروس و داماد تقدیم میکردند .
پذیرایی در زمان قدیم به این گونه بوده که سینی های غذا به در خانه میبردند و انهارا برای مراسم پاتختی در روز بعد دعوت میکردند (تخت ورچینو)
رسومات بارداری در زمان قدیم
خانم ها در زمان قدیم اگر باردار میشدند تا چند ماه اول از گفتن ان خجالت میکشدیند زمانیکه خانم 5 یا 6 ماه داشته پبش افرادی که به انها دایه گفته میشده میرفته و از انا میخواسته تا عمل چرب کردن شکم را برای انها انجام دهد .تعیین جنسیت در خانم های باردار اینگونه بوده که اگر شکم خانم داغ باشد و دمای ان زیاد باشد بچه پسر است اگر شکم خانم دمای پایینی داشته باشد بچه دختر است.
بچه ها توسط قابله (دایه)دنیا آورده میشدند و دایه وظیفه داشته تا 10 روز پیش خانمی باشد ک تازه فارغ شده است.و در نگهداری از بچه کمک میکرده و برای مادر بچه غذا های مقوی درست میکرده.مانند روغن نبات که روغن زرد (حیوانی)با نبات درست میکردند و با نان ی که از قبل با روغن سرخ شده بوده میخوردند.
در ان زمان اعتقاد داشتند اگر خانمی باردار نمیشده میتوتند زمانیکه خانمی بچه اولش بدنیا امده و موعد غسلش رسیده شلوار همسر خود را در بقچه اش گذاشته و زیر اب غسل خانم تازه فارغ شده مینشسته تا ازاب غسل به خانم نازا ریخته شود و با هیپچ کس حرف نمیزده و از جمع خارج شده و با شلوار همسر خود صحبت کند .
اگر بچه ای زردی داشته تکه از طلا به او وصل میکردند و دواهایی که دارای طبع سرد بودند را به انها میدادند مانند خار انگمی،شکر،گشنیز و برای انها (موکو) درست میکردنداین دوا ها را داخل پارچه ای تمیز میگذاشتند و و سر ان را گره میزدند و به دهان نوزاد میدادند تا بمکد.
اعتقاد چله بری که توسط برخی از افراد انجام میشده برای خانمی که باردار نمیشده.
اگر خانمی که تازه زایمان کرده و هنوز 10 روز از فارغ شدنش نگذشته بوده به تشییع جنازه فردی میرفته و چهره متوفی را میدیده میگفتند که چله مرده یا سایه مرده به ان خانم افتاده که در این صورت می بایست کمی از آبی که با ان میت (هر خانمی میتوانسته باشد که فوت کرده )غسل میدادند بخورد.
در زمان قدیم اگر کسی فوت میشده مردم تا چند روز به حمام نمیرفتند و به احترام مرده و بازماندگان نه نخ رنگ میکردند نه قالی میزدند و نه خوشتلی (رشته )میبریدند.و همچنین تا ختم سوم متوفی 3 شبانه روز 2 نفر بر سر قبر ان قران میخواندند.
منبع :
سرکار خانم فاطمه فخری
مشاته (ارایشگر)و دایه و قابله تهیه کننده:فاطمه ازاد زیر نظر جناب اقای حقیقی